سوئیچ BL چیست و چه نقشی در حمل بار دارد؟
دنیای کشتیرانی و باربری از پویایی قابل توجهی برخوردار است و ممکن است در حین باربری چندین تغییر در اسناد ایجاد شود. موارد زیادی مانند مقصد، مسیر حرکت، و همچنین طرفین باربری ممکن است تغییر کرده و حتی اسناد مهمی مانند بارنامه (Bill of lading: BL) ممکن است تغییر کنند. سوئیج BL به مواردی مانند این گفته می‌شود که یک بارنامه دوم توسط شرکت باربر (یا نماینده آن) به جای بارنامه‌ای که در زمان ارسال بار ایجاد شده صادر می‌شود. نماینده‌ای که درخواست صدور سوئیچ را می‌کند اغلب در بندری متفاوت از بندر بارگیری این درخواست را ارائه می‌دهد. این سوئیچ ممکن است به دلایل مختلفی صادر شود که در این مطلب مورد بررسی قرار می‌گیرند.
چرا درخواست صدور سوئیچ BL صادر می‌شود؟
درخواست صدور سوئیچ از سوی مالک یا گیرنده بار صادر می‌شود. او ممکن است به بنا به برخی از دلایل احساس کند که بارنامه اولیه مناسب نیست، و از باربری تقاضای سوئیچ آن را کند تا با ملزومات جدید همخوانی پیدا کند. بعضی از دلایلی که به خاطر آنها ممکن است این درخواست انجام شود شامل موارد زیر می‌شود:
- در بارنامه اصلی محل تخلیه بار بندری ذکر شده باشد که در ادامه تغییر کرده باشد و لازم باشد که در بارنامه جدید نام بندر تخلیه تغییر کند
- یکی از فروشندگان محصولات مایل نباشد نام فرستند اصلی روی بارنامه ظاهر شود که معمولا به خاطر این موضوع یک بارنامه جدید صادر می‌شود که در آن نام فروشنده به عنوان فرستنده ظاهر می‌شود
- محصولات در بخش‌های کوچکی ارسال شده باشند و خریدار این محصولات به یک بارنامه کلی برای تمام موارد ارسالی برای تسهیل فروش نیاز داشته باشد. در این موارد نیز درخواست سوئیچ BL معمولا منجر به صدور آن و جایگزینی با بارنامه اولیه می‌شود
چه زمانی امکان صدور سوئیچ BL وجود دارد؟
شایان ذکر است که صدور سوئیچ BL فعالیتی به شدت خطیر محسوب می‌شود. مخاطرات همراه داشتن دو مجموعه بارنامه برای یک بار در گردش تا حد زیادی آشکار است و نمایندگان باربری و کشتیرانی لازم است از قواعدی که در ادامه می‌آیند اطمینان حاصل کنند:
- داشتن اختیار مکتوب نه فقط برای صدور سوئیچ بارنامه، که برای ایجاد هر نوع تغییری در محتوای بارنامه اولیه و اصلی ضروری است
- بارنامه دوم تنها زمانی می‌تواند صادر شود که لازم باشد بارنامه اصلی یا اولیه لغو شود
- بارنامه دوم نباید شامل هیچ نوع بازنمایی غلط بندر اصلی بارگیری، وضعیت بار، و یا تاریخ بارگیری باشد. اگر سوئیچ بارنامه واجد هر نوع ارائه اطلاعات غلط باشد، باربری و نمایندگی آن در خطر ادعاهای قانونی از جانب طرفینی هستند که به دلیل این اطلاعات غلط متحمل خسارت می‌شوند
موارد احتیاط نماینده‌های شرکت‌های باربری
در عمل معمولا سوئیچ BL برای اضافه کردن مواردی به بارنامه اولیه، و نه در لغو آن، مورد استفاده قرار می‌گیرد. دلایل مختلفی برای این کار وجود دارد. از جمله این که بارنامه اولیه در کشور صادر کننده معتبر باشد، یا کشتی زودتر از موعد بارنامه به بندر تخلیه رسیده باشد. دلیل دیگری که ممکن است وجود داشته باشد این است که یکی از طرفین معامله محصولات بخواهد گردش مالی خود را با دریافت پول از خریدار نهایی پیش از تسویه با باربری افزایش دهد.
این نماینده ممکن است از سوی شرکت اصلی موظف به صدور بارنامه دوم یا ثانویه بدون جمع‌آوری بارنامه اصلی شود. این عمل خطرناک در موارد زیادی باعث می‌شود کار به شکایت از سوی طرفین اولیه (از جمله شرکت باربری، بانک، یا طرفی که در مورد بارنامه مذاکره کرده) از نماینده شرکت باربری برسد. در نتیجه نمایندگان شرکت‌های باربری بهتر است به این نکته توجه داشته باشند که صدور سوئیچ BL بدون معلق ساختن و لغو بارنامه اولیه می‌تواند برای آنها بسیار گران تمام شود.
مراحل صدور سوئیچ BL
همان طور که پیشتر اشاره شد، سوئیچ بارنامه فقط می‌تواند توسط مالک بار یا نماینده او درخواست شود. به عبارت دیگر، از آنجا که بارنامه شامل اطلاعات مالکیت محصولات می‌شود، فقط شرکت دارنده مدارک کامل می‌تواند درخواست سوئیچ BL را صادر کند.
پس از ارائه درخواست، سوئیچ بارنامه باید توسط باربری و همچنین گیرنده تائید شود. آنها برای این کار لازم است به دقت بارنامه ثانویه را با بارنامه اصلی مقایسه کنند تا مطمئن شوند تمام مواردی که لازم است مطابقت یابند درست هستند. شایان ذکر است که فقط باربری یا گیرنده بار اجازه امضای بارنامه را دارند.
بعد از این که سوئیچ بارنامه برای صدور مورد تائید قرار گرفت، باربری و یا گیرنده باید اطمینان یابد که بارنامه اولیه از رده خارج شده و پیش از صدور سوئیچ بارنامه لغو شده است. این از آنجا مهم است که اطمینان به وجود می‌آورد که فقط یک بارنامه وجود دارد تا از بروز مشکلات بعدی پیشگیری شود.
مثال عملیاتی از سوئیچ BL
برای درخواست سوئیچ بارنامه لازم است رویه استاندارد طی شود تا از اعتبار فرایند اطمینان حاصل شود. در ادامه مثالی از نحوه پردازش این درخواست و صدور این سوئیچ ارائه می‌شود.
برای مثال سه طرف زیر را در نظر بگیرید:
- طرف الف: شرکتی که محصولات را تولید می‌کند
- طرف ب: نماینده تجاری که محصولات را می‌فروشد
- طرف جیم: خریدار نهایی/گیرنده
بارنامه اولیه توسط طرف الف به عنوان فرستنده و طرف ب به عنوان گیرنده صادر می‌شود. مالک بار سپس ممکن است درخواست بدهد که یک سوئیچ BL ایجاد شود که طرف ب را به عنوان فرستنده و طرف جیم را به عنوان گیرنده معرفی کند.
به همین ترتیب، تغییرات دیگری نیز می‌توان در توصیف بار ایجاد کرد، اما تمام آنها فقط با رضایت کتبی صاحب بار و در مطابقت با برخی از اطلاعات مشخص مثل موقعیت بار، شرایط پرداخت، محل و تاریخ بارگیری، شرایط اینکوترمز و مواردی مانند این امکان‌پذیر است.
نکاتی در مورد سوئیچ BL
در هنگام درخواست و صدور یک بارنامه ثانویه یا سوئیچ بارنامه لازم است مجموعه‌ای از نکات از سوی طرفین مورد توجه قرار بگیرد. بعضی از مهم‌ترین این نکات در ادامه معرفی می‌شود.
- فرستنده باید اعتبار طرف صادرکننده سوئیچ را بررسی کند. او باید رضایت کتبی آنها و همچنین اعتبار کلیه اسناد مرتبط با بارنامه را مورد بررسی قرار دهد و از صحت کامل آنها اطمینان حاصل کند. همان طور که پیشتر اشاره شد، بعضی از اطلاعات مانند بندر بارگیری و تاریخ بارگیری اولیه لازم است که هماهنگ باشند. در صورت عدم مطابقت این موارد، احتمال بروز ادعاهای قانونی وجود دارد.
- فرستنده لازم است ضروت دریافت رضایت نامه کتبی از طرفین دیگر که ممکن است از این جهت ادعایی داشته باشند را در نظر بگیرد. اگر یک فرستنده از سوی باربری اقدام به صدور سوئیچ BL کند لازم است که رضایت کتبی از سوی باربری را داشته باشد. هر نوع قصور از این کار می‌تواند منجر به شکایت صاحب کشتی و باربری از صاحب بار یا نماینده او و درخواست خسارت بابت صدور بارنامه ثانویه می‌شود.
- اگر نماینده از طرف فرستنده موظف به صدور سوئیچ بارنامه شده باشد، لازم است که رضایت و درخواست کتبی فرستنده را برای این کار دریافت کند. این سند علاوه بر خود فرستنده، باید توسط بانک و یا مقامات قانونی مورد تائید قرار گرفته باشد تا در ادامه هیچ نوع ادعای حقوقی نماینده را تهدید نکند.
- اطمینان یافتن از پوشش بیمه برای سوئیچ بارنامه از سوی همان شرکت بیمه‌ای که بارنامه اولیه را صادر کرده نیز منطقی است. به این ترتیب لازم است که در برگه‌های بیمه برنامه ثانویه دقیقا همان دلایل صدور بیمه برای بارنامه اولیه ذکر شده باشد.
با در نظر گرفتن این موارد، احتمال بروز مشکل در صدور این نوع بارنامه کاهش می‌یابد.
جمع‌بندی نهایی
سوئیچ BL شامل تغییر بارنامه اولیه یک محموله باربری به دلایل مختلف است. در موارد زیادی ضرورت‌های دنیای تجارت و بازرگانی ایجاب می‌کنند که یک بارنامه تغییر کند و برای مثال مشخصات شرکت تولید کننده از آن کم شود، یا مشخصات گیرنده به عنوان صاحب بار در آن ثبت شود. در این موارد مطابق قوانین باربری و کشتیرانی بین‌المللی لازم است که درخواست سوئیچ بارنامه از سوی مالک بار به شرکت باربری و همچنین گیرنده تسلیم شود. این طرف‌ها نیز به نوبه خود موظف هستند که کلیه اطلاعات و جزئیات را بررسی کرده و در صورت تائید، موافقت کتبی خود را عرضه کنند. به این ترتیب بارنامه ثانویه با لغو بارنامه اولیه و خارج شدن آن از دور صادر می‌شود.
از آنجا که بارنامه مهم‌ترین سند مالکیت محموله‌های باربری و کشتیرانی محسوب می‌شود، لازم است که در هنگام درخواست و صدور جایگزین یا سوئیچ آن به جوانب مختلف حقوقی آن توجه کرد. نمایندگان شرکت‌های باربری و همین طور گیرنده از جمله طرفینی هستند که ممکن است بابت تغییرات بارنامه متضرر شوند. به همین دلیل در مواردی که بدون هماهنگی‌های کافی بارنامه ثانویه ایجاد شود، می‌تواند باعث بروز مشکلات حقوقی مختلفی شود. برای پیشگیری از این نوع مشکلات لازم است که درخواست سوئیچ BL همواره با طی کردن مراحل قانونی و انتقال کتبی درخواست و رضایت‌نامه‌ها صورت بگیرد.
